قرارداد استخدامی به چه معناست و چه مزایایی دارد؟

در قراردادهای استخدامی چه چیزهایی باید ذکر شود؟

فرد هنگام بستن قرارداد استخدامی باید چه نکاتی را مدنظر قرار دهد؟

 

یک قرارداد استخدامی کتبی که به خوبی تنظیم شده باشد می­تواند برای اجتناب از اختلافات یا حل و فصل اختلافات هم در طول رابطه کاری و هم پس از آن مفید باشد. با این وجود، داشتن یک قرارداد استخدامی منظم، باعث صرفه­جویی در زمان و هزینه کارفرما نیز می­شود. هر کارفرمایی با کارمند خود قرارداد کاری دارد. حتی زمانی که هیچ چیز کتبی وجود نداشته باشد. با این حال، مسئله اغلب تعیین شرایط کار است.

 

یک قرارداد استخدامی کتبی که به خوبی تنظیم و اجرا شده است، مزایای متعددی دارد که از جمله می­توان به داشتن اختلافات کمتر و کاهش هزینه و زمان مربوط به کارفرما اشاره کرد. این قرارداد کار کتبی به خوبی تنظیم شده، همه شرایط را مشخص می­کند و کار را به وضوح توضیح می­دهد و این چنین به ایجاد اختلافات بعد از قرارداد بین کارمند و کارفرما کمک می­کند. از آنجایی که قرار است روابط کاری برای مدتی طولانی دوام بیاورد و انسان­ها نیز ممکن است مرتکب خطایی شوند، یک قرارداد استخدامی کتبی تضمین می­کند که تمام جزئیات و گاهی اوقات تمامی ترتیبات و دستورالعمل­های پیچیده و موجود مربوط به کار ثبت شوند.

قراردادهای استخدامی باید منطبق با قانون باشند. قانون استانداردهای استخدامی برخی از استان­ها نیاز به یک سند مکتوب دارد. به عنوان مثال، قانون استانداردهای کار NL مستلزم یک بیانیه استخدام است که شرایط و ضوابط استخدامی را که طبق قانون الزامی است، تعیین کند. علاوه براین، در حالی که انعقاد قرارداد خارج از الزامات مربوط به استخدام، جایز نیست، اما امکان انعقاد قرارداد خارج از برخی الزامات وجود دارد. یک قرارداد کتبی، اثبات این کار توسط کارفرما را بسیار ساده­تر می­کند.

برخلاف سایر قراردادهای تجاری، دادگاه­ها قراردادهای استخدامی را برای حمایت از کارکنان تفسیر می­کنند. بنابراین، آنها شرایط قرارداد استخدامی را به دقت بررسی می­کنند و معمولاً در مورد هرگونه ابهام برخلاف منافع کارفرما تصمیم می­گیرند. موارد فنی بسیاری مرتبط با شرایط قرارداد وجود دارد و مهم است که آزمایشات قانونی برای اجرای آنها انجام شود. اجرای صحیح قرارداد استخدامی به اندازه درست کردن شرایط مهم است. شرایط استخدام باید در زمان استخدام/شروع استخدام تنظیم شود، کارفرما نمی­تواند به طور یک جانبه شرایط استخدامی جدیدی را تحمیل کند که اساساً رابطه استخدامی را در طول استخدام تغییر دهد، مگر اینکه قبلاً به کارمند اخطار داده باشد و یا چیز جدیدی را در ازای تعهدات مندرج در قرارداد ملاحظه کند.

قرارداد استخدامی یک فرم استاندارد قرارداد کار مفید است که کارفرما باید همیشه آن را بررسی کند و در صورت نیاز، آن را با شرایط شخصی­سازی کند. با این حال، برخی از شرایط وجود دارد که تقریباً هر قرارداد کاری باید دربرگیرنده آنها باشد.

نکاتی که باید در بستن قراردادهای استخدامی در نظر گرفته شوند؛ به شرح زیر است:

1- درج اطلاعات، نام و آدرس کارفرما و کارمند؛

هر قرارداد استخدامی که بسته می­شود یک طرف قرارداد کارفرما و در طرف دیگر آن کارمند قرار دارد. بنابراین، ضروری است که هم کارفرما و هم کارمند اطلاعات دقیقی از یکدیگر را در قرارداد مدنظر ذکر کنند.

2- نوع قرارداد؛

یکی دیگر از عواملی که کارمند باید در موقع انعقاد قرارداد با کارفرما در نظر بگیرد این است که آیا قرارداد وی به صورت دائمی می­باشد یا نه به صورت موقتی؛ که ضروری است که کارفرما در قرارداد، دائمی یا موقتی بودن استخدام فرد را ذکر کند و فرد نیز باید به این قضیه توجه خاصی داشته باشد.

3- مدت زمان قرارداد؛

مدت زمان قرارداد کارمند، بستگی به دائمی یا موقتی بودن قرارداد وی دارد. اگر شخص با کارفرما قرارداد دائمی ببندد تا هر زمان که بخواهد می­تواند با او همکاری کند مگر در صورت بازنشستگی یا هر زمانی که خود کارمند شرایط ادامه کار را نداشته باشد. ولی اگر قرارداد موقتی باشد، مدت زمان آن محدود به چند ماه یا چند سال است.

4- موضوع قرارداد؛

در قرارداد بسته شده مابین کارفرما و کارمند، کارفرما باید موضوع و حیطه و شرایط کاری کارمند را به صورت واضح و دقیق مستند کند تا هیچ گونه ابهامی در حین کار به وجود نیاید و فرد از انجام وظایف خود و دامنه مسئولیت­پذیری خود اطلاع کافی داشته باشد.

5- شرایط داشتن بیمه؛

از آنجایی که  در اغلب موارد، سنجش میزان سابقه کاری فرد از روی سابقه بیمه وی می­باشد، بنابراین، داشتن بیمه در محل کار موردنظر می­تواند یکی از نقاط مثبت باشد. حال آنکه، بسیاری از شرکت­ها کارمندان خود را بیمه و این در بندهای قرارداد ذکر می­شود و بسیاری نیز کارمندان را بیمه نمی­کنند و کارمندان از داشتن این مزیت معاف هستند. در اینجا لازم است که فرد در هنگام بستن قرارداد در رابطه با این موضوع با کارفرما صحبت کند.

6- ساعات کاری؛

ساعات کاری فرد باید مطابق با ساعات درج شده در قرارداد باشد. در غیر اینصورت عدم رعایت ساعات ورود و خروج در محل کار، منجر به بی­نظمی­هایی می­شود و این باعث می­شود که کارفرما، برای این میزان بی­نظمی­های به وجود آمده، کارمند خود را تنبیه یا مجازات مالی کند. مشخص بودن ساعات ورود و خروج فرد به محل کار، از به وجود آمدن بسیاری از هرج­و مرج­ها جلوگیری می­کند.

7- ذکر مبلغ قرارداد و زمان پرداخت آن؛

حقوق یا دستمزد، میزان پولی است که کارفرما در قبال کاری که کارمند انجام می­دهد به او می­پردازد. در اینجا کارفرما باید درنظر داشته باشد که مجموع حقوقی که در ماه به کارمند خود پرداخت می­کند نباید پایین­تر از حداقل مزد قانونی در برابر ساعات کار عادی باشد. کارمند باید در نظر داشته باشد که قبل از بستن قرارداد، در این مورد نیز با کارفرما صحبت کند.

8- نحوه مرخصی و تعطیلات؛

یکی از موضوعاتی که افراد در هنگام عقد قرارداد باید حتما آن را موردتوجه قرار دهند، و چه بسا افرادی که از توجه به این امر در هنگام بستن قرارداد غافل هستند؛ موضوع مرخصی­ها است که می­تواند حقوق فرد را تحت تأثیر قرار دهد. در قرارداد استخدامی لازم است که به موضوع مدت زمان دریافت مرخصی در ماه، وضعیت یا مأموریت­های کاری در صورت وجود، وضعیت مرخصی­های ساعتی و روزهای تعطیل پرداخته شود.

9- امضا نکردن قرارداد سفید؛

افراد باید در نظر داشته باشند که تحت هیچ شرایطی، قرارداد سفید را امضا نکنند. چرا که با این کار، کارفرما ممکن است شرایط را به نفع خود تغییر دهد و در حین و یا پایان قرارداد هر بندی که به نفع خودش می­باشد را با وجود امضای فرد، به آن اضافه کند. که این کار در صورت اثبات، عواقب بدی برای کارفرما خواهد داشت.

10- گرفتن یک نسخه قرارداد از کارفرما؛

در هنگام بستن قرارداد، کارفرما می­بایست حداقل دو قرارداد را به همراه تمام پیوست­های آن که به امضای طرفین قرارداد و شاهدان رسیده است تهیه کند. کارفرما مؤظف است که یکی از این نسخه­ها را نزد خود بایگانی کند و نسخه دیگری را به کارمند بدهد. لازم به ذکر است که اگر کارفرما از ارائه نسخه قرارداد به کارمند خود امتناع کند، فرد نباید آن شغل را بپذیرد زیرا ممکن است در آینده برای وی دارای عواقب زیادی باشد.

توصیه می­شود که در قراردادهای استخدامی بندهایی به شرح زیر لحاظ شود تا افراد دید و اطلاعات بیشتری نسبت به وضعیت شرایط کار به دست آورند؛ زمانی که کارمند در محل جدید مشغول به کار می­شود اجازه فعالیت و کار برای جاهای دیگر را ندارد، انعطاف­پذیری کارمند در فرایند کار به گونه ­ای که بتواند با بخش­های مختلف کار و با همکاران دیگر سازگاری داشته باشد، رعایت سیاست کاری از راه دور، پذیرفتن قوانین و رویه­ها در محل کار و احترام به آنها، شرایط تعلیق، شرایط اخراج، سلامت و امنیت، حقوق شخص ثالث و امضاء.

 

اغلب بهتر است که از قراردادهای استخدامی برای ثبت ترتیباتی که ممکن است در طول زمان مستعد تغییر باشند، استفاده نشود. نمونه­هایی از این روش­ها شامل غیبت به خاطر بیماری، طرح­های پاداش اختیاری غیرقراردادی و چرخه طرح­های کاری هستند. اگر این موارد در قرارداد ذکر شوند، این انتظار وجود دارد که همیشه باید ارائه شوند و بدون پیروی از یک فرایند مشاوره رسمی منصفانه قابل تغییر نیستند. این بدان معنا است که اگر کارفرما بخواهد یکی از رویه­ها یا طرح­ها را تغییر دهد، باید قبل از انجام این کار با کارمندان خود مشورت کند که این کار می­تواند زمان­بر باشد و در صورت مخالفت کارمندی با این کار، موقعیت­های دشواری را ایجاد می­کند. اغلب بهتر است که کارفرما این ترتیبات را در خط­مشی­های خود مستند کند. به این ترتیب، می­توان تغییرات را با دردسر کمتری ایجاد کرد.

اگر کارفرما نیاز به ایجاد تغییراتی در قرارداد کارمند دارد، باید از قبل به کارمند اطلاع دهد و این تغییرات به صورتی کتبی، یا با صدور قرارداد جدید این کار را انجام دهد.

اصطلاحات اساسی، مانند تغییر در ساعت کاری کارمند، همیشه به موافقت شخص نیاز دارد. در برخی موارد نیز ممکن است لازم باشد به ازای موافقت کارمند با تغییر، چیزی به او داده شود. که از این کار تحت عنوان ملاحظه یاد می­شود. این معمولاً به این معنی است که همزمان با ارائه یک ترفیع یا افزایش دستمزد، تغییرات اعمال شوند. در صورت ایجاد تغییرات، باید جزئیات تغییرات ظرف یک ماه پس از تغییر ارائه شود. اگر کارفرما در نظر دارد که تغییراتی اساسی را در قراردادهای کارکنان فعلی خود ایجاد کند، بهترین راه اجرای این تغییرات مشورت با یک مشاور منابع انسانی است.